Tłumacz ustny w sądzie

Sala sądowa to stresujące doświadczenie dla każdego. Nie ma znaczenia, czy jesteśmy po stronie powoda czy pozwanego w sprawie cywilnej lub karnej, czy też jesteśmy tłumaczem ustnym. W sprawach cywilnych lub karnych może być konieczne przesłuchanie osoby ze względu na jej chorobę, niepełnosprawność lub brak zdolności językowych. Takie sytuacje mogą wystąpić zarówno w postępowaniu cywilnym, jak i karnym.

Jesteśmy profesjonalnym biurem, które gwarantuje jakość naszych tłumaczeń.

Skróty są ukryte

Jakie postępowania wymagają tłumacza?

Czy tłumacz w sądzie może być tylko tłumaczem przysięgłym?

Czy tłumacz może odmówić wykonania tłumaczenia?

Czy praca tłumacza ustnego dotyczy tylko zeznań sądowych?

Kto płaci za tłumacza ustnego?

6 Różnica między biegłym sądowym a tłumaczem przysięgłym

Jakie postępowania wymagają tłumacza ustnego?

Reguluje to art. 204 Kodeksu postępowania karnego, który stanowi: "SS 1. Wezwanie tłumacza jest wymagane, jeżeli zachodzi potrzeba przesłuchania: 1/ osoby głuchej lub niemej, a pismo nie wystarcza do porozumienia się z nią, 2/ osoby nie władającej językiem polskim.SS2. Wezwanie tłumacza jest wymagane także w razie konieczności przetłumaczenia pisma sporządzonego w języku obcym na język polski lub odwrotnie albo poinformowania oskarżonego o treści dowodu. Do tłumacza stosuje się odpowiednio przepisy o biegłych." Przepisy kodeksu postępowania cywilnego, a mianowicie art. 265 § 1, 2 i 3 k.p.k., który stanowi:

Sąd może powołać tłumacza w celu przesłuchania osoby, która nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim. Tłumacze podlegają tym samym przepisom co biegli. Przysięgę może złożyć pracownik organu sądowego, ale obowiązki tłumacza są nadal wykonywane.

Czy tłumacz w sądzie może być tylko tłumaczem przysięgłym?

Zgodnie z powyższymi przepisami, tłumacz na rozprawie sądowej nie musi być tłumaczem przysięgłym w rozumieniu ustawy o wykonywaniu zawodu tłumacza przysięgłego. Rosnące zapotrzebowanie na tłumaczy języków rzadkich (np. islandzki, arabski, chiński), gdzie liczba tłumaczy przysięgłych jest ograniczona do zaledwie kilkudziesięciu osób lub nawet garstki osób, powoduje konieczność powołania do danej sprawy tłumacza nieprzysięgłego, o ile posiada on również odpowiednią wiedzę specjalistyczną. Konieczne jest powołanie tłumacza nieprzysięgłego do danej sprawy, jeśli posiada on odpowiednią wiedzę specjalistyczną (prawną, medyczną, techniczną itp.). Do tak powołanych tłumaczy stosuje się przepisy o biegłych sądowych. 2005nr 15, poz. 133). Aby strona mogła skorzystać z pomocy tłumacza, a nawet uczestnika postępowania sądowego, nie jest konieczne, aby tłumacz był tłumaczem przysięgłym, ale wystarczy, aby był biegłym w danym języku (zgodnie z ww. przepisami). Zarówno strona, jak i świadek mogą (a w niektórych przypadkach muszą) skorzystać z pomocy tłumacza. W postępowaniu karnym takiej pomocy może wymagać nie tylko świadek, ale także podejrzany. Tłumacz zostanie wówczas wezwany przez sąd, prokuratora lub policję w celu przetłumaczenia zeznań lub wyjaśnień danej osoby. Zazwyczaj czynności te są zaplanowane, tj. tłumacz jest informowany z wyprzedzeniem o planowanym przesłuchaniu. W sytuacjach nagłych powiadomienie może nastąpić telefonicznie.

Należy przeczytać:

Krótka teoria prawa dla tłumacza aktów prawnych - cechy aktu prawnie wiążącego
Zagadki narzędzia CAT
Roszczenia: Co tłumacz powinien wiedzieć, aby uniknąć pozwu od nieuczciwego klienta
Wyczerpanie praw do wprowadzenia utworu do obrotu
Tłumacz ze znajomością języka starofrancuskiego

Czy tłumacz może odmówić tłumaczenia?

Zgodnie z art. 15 (ustawy z dnia 25.11.2004 r.) o zawodzie tłumacza przysięgłego:

Tłumacz przysięgły nie może odmówić tłumaczenia dokumentu w postępowaniu sądowym, na żądanie sądu, prokuratora lub organu policji, chyba że odmowa jest bardzo uzasadniona.

Kodeks tłumacza przysięgłego (Zasady etyki zawodowej) (SS 4) stanowi, że uzasadniona odmowa tłumaczenia musi być naprawdę poważna.

Tłumacz przysięgły może odmówić przyjęcia tłumaczenia w wyjątkowych przypadkach, gdy tłumaczowi brakuje wiedzy specjalistycznej, nie zna specjalistycznej terminologii, nie może przygotować się do tłumaczenia specjalistycznego w krótkim czasie, podjął się już obowiązku przetłumaczenia innego dokumentu lub pozostaje w bliskich relacjach z uczestnikami postępowania.

W przypadku niemożności wykonania tłumaczenia:

W przypadku nieprzewidzianych okoliczności uniemożliwiających tłumaczowi przysięgłemu wykonanie zlecenia, takich jak choroba, wypadek lub wyjątkowe okoliczności osobiste, musi on niezwłocznie poinformować o tym klienta.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie biegłych sądowych (DZ.U. 2005nr 15, poz. 133, "(...) nie może odmówić wykonania czynności w okręgu sądu rejonowego, w którym został powołany. Chyba że przepisy regulujące postępowanie w sprawach karnych stanowią inaczej." Tłumacz musi stawić się na każde wezwanie sądu lub innego organu wymiaru sprawiedliwości.

Obecność tłumacza w sądzie jest obowiązkowa. Może się on usprawiedliwić tylko wtedy, gdy z ważnych przyczyn nie może stawić się na rozprawę w wyznaczonym terminie.

Czy praca tłumacza w sądzie dotyczy tylko zeznań?

Tłumacz ustny przekłada nie tylko zeznania stron czy świadków, ale także dokumenty składane w sprawie dla sądu lub innych organów (prokuratury, policji). Co do zasady, ale nie zawsze, dokumenty te powinny być tłumaczone, jeśli w ogóle, przez tłumacza przysięgłego. Dokumenty muszą zostać przetłumaczone przez wyznaczonego przez sąd tłumacza przysięgłego, jeśli sąd tego zażąda. Dotyczy to dokumentów, które nie mogą być odczytane przez sąd lub stronę ze względu na brak znajomości języka użytego do stworzenia dokumentu. Niektóre dokumenty muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza ze względu na ich charakter. Dotyczy to międzynarodowych postępowań cywilnych i karnych, które reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.01.2002 r. w sprawie szczegółowych czynności sądów w sprawach karnych i cywilnych w stosunkach międzynarodowych. Dziennik Ustaw Nr 109 poz. 916 (w brzmieniu nadanym Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 23.11.2009 r.). SS 11 (1): "1. Do pism, które mają być doręczone za granicę, należy dołączyć tłumaczenie sporządzone przez tłumacza przysięgłego na język urzędowy państwa, a jeżeli państwo ma kilka języków urzędowych - na jeden z tych języków urzędowych albo na język wskazany przez państwo.

Kto uiszcza opłatę za tłumaczenie

Ogólnie rzecz biorąc, strona płaci za tłumaczenie (czy to dokumentów, czy przesłuchania). Strona, która składa dokumenty do sądu, jest odpowiedzialna za koszt tłumaczenia. Jeżeli zlecenie tłumaczenia pochodzi od sądu, wówczas wynagrodzenie tłumacza reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24.01.2005 r. w sprawie wynagrodzenia tłumacza przysięgłego (Dz.U. Nr 15, poz. 131 ze zm.), a także ustawa z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) przewiduje, że koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa lub są one pokrywane z zaliczki strony. Koszty te są pokrywane po zakończeniu procesu przez stronę przegrywającą.

Należy zauważyć, że stawki za tłumaczenia przysięgłe nie są wysokie, tym bardziej, że stawki z powyższego rozporządzenia nie były waloryzowane od wielu lat. Zgodnie z § 2 cytowanego wcześniej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości "1. Stawki za tłumaczenie przysięgłe wynoszą: 1) za stronę obliczeniową: a) języka angielskiego, niemieckiego, francuskiego, rosyjskiego - 23 zł; b) innego języka europejskiego, łacińskiego - 24,77 zł; c) języka nieeuropejskiego posługującego się alfabetem łacińskim - 30,07 zł; d) języka nieeuropejskiego posługującego się alfabetem innym niż łaciński lub ideogramami - 33,61 zł (...) 2. Stawki wynagrodzenia tłumacza przysięgłego za sporządzenie tłumaczenia uwierzytelnionego wynoszą: 1) za stronę tłumaczenia na język polski: a) z języka angielskiego, niemieckiego, francuskiego i rosyjskiego - 23 zł, b) z innego języka europejskiego i łaciny - 24,77 zł, c) z języka pozaeuropejskiego posługującego się alfabetem łacińskim - 30,07 zł, d) w przypadku złożenia zamówienia w tym samym dniu, co zamówienie, oraz w postępowaniu przyspieszonym stawki z ust Godziny obecności oblicza się od chwili wezwania tłumacza do chwili zwolnienia go od udziału w czynności.

Jaka jest różnica między biegłym sądowym a tłumaczem przysięgłym?

Należy zauważyć, że "tłumacz przysięgły", który nie jest tym samym co "biegły", nie oznacza tego samego. Różnica jest dość znacząca. Osoba będąca tłumaczem przysięgłym podlega ustawie z dnia 25.11.2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego i podlega bezpośrednio Ministrowi Sprawiedliwości. Po zdaniu egzaminu państwowego tłumacz przysięgły zostaje wpisany na listę tłumaczy przysięgłych danego języka. Listę tę można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.

Na podstawie tego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24.01.2005 r. został powołany biegły sądowy. (DZ.U. 2005 nr 15 poz. 133), przez prezesa sądu okręgowego.

Od czasu wprowadzenia ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, tłumacze przysięgli jako biegli sądowi podlegają Ministrowi Sprawiedliwości, a nie prezesowi sądu. Według badania przeprowadzonego w 2010 roku, najczęściej używanymi językami obcymi są popularne języki europejskie, takie jak niemiecki, angielski i francuski. W przypadku języka migowego kandydat na biegłego musi posiadać certyfikat II stopnia wydany przez Polski Związek Głuchych (PZG) lub tytuł biegłego wydany przez PZG.

Na liście tłumaczy przysięgłych prowadzonej przez Ministerstwo Sprawiedliwości znajdują się obecnie m.in:

3831 w zakresie języka niemieckiego
2742 w języku angielskim
1152 języka francuskiego
1313 język rosyjski
321 język hiszpański
207 Język ukraiński
Język szwedzki 98
Język arabski
20 Język wietnamski
Język hebrajski

Streszczenie: Obecność tłumacza w postępowaniach sądowych, zarówno przysięgłych, jak i niezaprzysiężonych, jest obecnie dość powszechna. Liczba tych spraw prawdopodobnie wzrośnie, ze względu na rozwój gospodarczy, rozszerzenie kontaktów biznesowych, a także migrację cudzoziemców do naszego kraju. Zapotrzebowanie na tłumaczy ustnych w sprawach sądowych jest bardzo duże. Ich praca przyspiesza i usprawnia postępowanie.